Phương pháp Montessori là một phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, được sáng lập bởi Tiến sĩ Maria Montessori vào đầu thế kỷ 20. Phương pháp này chú trọng vào sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất, trí tuệ, tình cảm và tinh thần.
Trong phương pháp Montessori, có 5 lĩnh vực chính là: ngôn ngữ, toán học, giác quan, thực hành cuộc sống và văn hóa. Các lĩnh vực này cung cấp cho trẻ những trải nghiệm và hoạt động đa dạng, giúp trẻ phát triển toàn diện từ khi còn nhỏ. Bài viết này, hãy cùng Thiên Ánh tìm hiểu chi tiết về mỗi lĩnh vực trong Montessori và các hoạt động tiêu biểu của mỗi lĩnh vực nhé.
5 lĩnh vực cốt lõi của phương pháp Montessori
- Giác quan
- Toán học
- Ngôn ngữ
- Văn hóa
- Thực hành cuộc sống
Mỗi lĩnh vực đều có những mục tiêu và nội dung giáo dục cụ thể, nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện trong từng giai đoạn.
1. Lĩnh vực giác quan
Lĩnh vực giác quan tập trung vào việc phát triển các giác quan của trẻ, bao gồm thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác và khứu giác. Các hoạt động trong lĩnh vực này giúp trẻ:
- Nhận biết thế giới xung quanh thông qua các giác quan
- Phát triển khả năng phân biệt, so sánh, phân loại
- Phát triển khả năng tập trung, chú ý
Một số hoạt động tiêu biểu trong lĩnh vực giác quan bao gồm:
- Sử dụng các bộ thẻ cảm giác với các hình dạng, màu sắc, kích thước khác nhau
- Sử dụng các dụng cụ âm thanh, nhạc cụ để khám phá âm thanh
- Sử dụng các dụng cụ để khám phá mùi vị, hương thơm
- Sử dụng các dụng cụ để khám phá vị giác
2. Lĩnh vực toán học
Lĩnh vực toán học tập trung vào việc phát triển khả năng tư duy logic, tính toán, phân tích và giải quyết vấn đề của trẻ. Các hoạt động trong lĩnh vực này giúp trẻ:
- Nhận biết các khái niệm toán học cơ bản như số, hình khối, kích thước, trọng lượng, thời gian, không gian,…
- Phát triển khả năng đếm, cộng, trừ, nhân, chia
- Phát triển khả năng suy luận, logic
Một số hoạt động tiêu biểu trong lĩnh vực toán học bao gồm:
- Sử dụng các bộ thẻ số, bộ thẻ hình khối, bộ thẻ kích thước,…
- Sử dụng các dụng cụ để đếm, đo lường,…
- Sử dụng các trò chơi toán học
3. Lĩnh vực ngôn ngữ
Lĩnh vực ngôn ngữ tập trung vào việc phát triển khả năng ngôn ngữ của trẻ, bao gồm khả năng nghe, nói, đọc, viết. Các hoạt động trong lĩnh vực này giúp trẻ:
- Phát triển khả năng nghe hiểu ngôn ngữ
- Phát triển khả năng sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp
- Phát triển khả năng đọc hiểu
- Phát triển khả năng viết
Một số hoạt động tiêu biểu trong lĩnh vực ngôn ngữ bao gồm:
- Đọc sách cho trẻ nghe
- Trò chuyện, giao tiếp với trẻ
- Cho trẻ làm quen với chữ cái, âm thanh
- Cho trẻ viết theo mẫu
4. Lĩnh vực văn hóa
Lĩnh vực văn hóa tập trung vào việc giúp trẻ khám phá và tìm hiểu về thế giới xung quanh, bao gồm các lĩnh vực như lịch sử, địa lý, khoa học, nghệ thuật,… Các hoạt động trong lĩnh vực này giúp trẻ:
- Phát triển kiến thức về thế giới xung quanh
- Phát triển khả năng tư duy sáng tạo
- Phát triển khả năng thẩm mỹ
Một số hoạt động tiêu biểu trong lĩnh vực văn hóa bao gồm:
- Cho trẻ tìm hiểu về các nền văn hóa khác nhau
- Cho trẻ tìm hiểu về lịch sử, địa lý, khoa học
- Cho trẻ tiếp xúc với nghệ thuật
5. Lĩnh vực thực hành cuộc sống
Lĩnh vực thực hành cuộc sống tập trung vào việc giúp trẻ phát triển các kỹ năng tự lập, khả năng làm việc và kỹ năng giải quyết vấn đề. Các hoạt động trong lĩnh vực này giúp trẻ:
- Phát triển khả năng tự phục vụ bản thân
- Phát triển khả năng làm việc nhóm
- Phát triển khả năng giải quyết vấn đề
Một số hoạt động tiêu biểu trong lĩnh vực thực hành cuộc sống bao gồm:
- Cho trẻ học cách tự ăn uống, tự dọn dẹp, tự thay quần áo,…
- Cho trẻ tham gia các hoạt động nhóm như nấu ăn, làm vườn,…
- Cho trẻ giải quyết các vấn đề thực tế
5 lĩnh vực của Montessori gắn bó rất chặt chẽ với nhau bằng cách hỗ trợ, bổ sung lẫn nhau. Khi hướng dẫn, giáo viên hướng dẫn từng trẻ hoặc theo từng nhóm nhỏ và các trẻ sẽ tự trao đổi với nhau. Cách này giúp trẻ không ngừng hoàn thiện bản thân. Vì vậy những lợi ích mà phương pháp Montessori mang đến cho trẻ là rất lớn. Giúp trẻ cảm thấy vui vẻ, thoải mái tiếp thu những kiến thức mà không bị ép buộc gò bó.
Việc áp dụng phương pháp Montessori giúp trẻ rèn luyện kỹ năng tự lập, tư duy logic, khả năng sáng tạo và tập trung. Trẻ được khuyến khích khám phá thế giới thông qua các giác quan của mình, phát triển tư duy toán học từ khi còn nhỏ, học ngôn ngữ và giao tiếp hiệu quả, phát triển kỹ năng tự lập và khám phá cuộc sống, và hiểu về các nền văn hóa khác nhau.
Mầm Non Thiên Ánh áp dụng 5 lĩnh vực của phương pháp Montessori
Lĩnh vực Thực hành cuộc sống & Nghệ thuật: Trẻ được rèn luyện thông qua các hoạt động thực tế trong lớp học như gấp quần áo, dọn dẹp sách vở, dọn rác, tự làm một số món ăn, chăm sóc cây xanh, vẽ tranh, xé dán…
Lĩnh vực Giác quan: Trẻ được khuyến khích sử dụng linh hoạt 5 giác quan (thị giác, xúc giác, thính giác, vị giác và khứu giác) như nhận diện khuôn mặt, nhận biết hình tròn, vuông, tam giác; kỹ năng vận động tinh,….
Lĩnh vực Toán học: Trẻ được thực hiện đếm các số lượng từ 1 đến 10, làm quen với phép cộng, học toán tư duy
Lĩnh vực Ngôn ngữ: Trẻ được học về các nguyên âm, phụ âm, viết theo mẫu, viết sáng tạo, kỹ năng đọc… giúp con phát triển toàn diện 4 phương diện Nghe, Nói, Viết, Đọc ngay từ mầm non.
Lĩnh lực Văn hóa: Trẻ được học những kiến thức Khoa học, Lịch sử, Địa lý được mô phỏng sinh động cùng giáo cụ, giúp con mở rộng thể giới quan, trau dồi hiểu biết về thế giới xung quanh.
Hy vọng với chia sẻ về 5 lĩnh vực cốt lõi của phương pháp giáo dục Montessori trên, đã giúp bạn có thêm thông tin hữu ích khi tìm hiểu về phương pháp Montessori. Các lĩnh vực của phương pháp Montessori được thiết kế để giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất, trí tuệ, tình cảm và tinh thần. Thông qua các hoạt động trong các lĩnh vực này, trẻ sẽ được học hỏi và khám phá thế giới xung quanh một cách tự nhiên và thú vị.
Xem thêm: Những nguyên tắc thiết kế phòng Montessori đúng chuẩn cho bé